در جهان امروز، با وجود میکروب هایی که همه جا در کمین ما هستند، باید از دفاع محکمی برخوردار باشیم. وقتی از دفاع صحبت می کنیم منظورمان سازوکار دفاعی طبیعی بدن یعنی دستگاه ایمنی است
سلول های دستگاه ایمنی بدن که به نام گلبول های سفید خون شناخته می شوند، در مغز استخوان، غدد لنفاوی، طحال، تیموس، لوزه ها و کبد جنین یافت می شوند. هنگامی که ریزجانداران (میکروارگانیسم ها) -مانند باکتری ها و یا ویروس ها- به بدن حمله می کنند، سازوکارهای دفاعی غیر تخصصی در خط اول دفاع قرار دارند.
به این معنا که بازدارنده های اولیه ای وجود دارند که حفاظت از بدن در مقابل میکروب های متعدد را تضمین می کنند. اینها بازدارنده های فیزیکی (از جمله پوست و موهای بینی)، بازدارنده های شیمیایی (آنزیم های موجود در عرق و بزاق) و واکنش های التهابی هستند. نام این سازوکارها مناسب آنها است چراکه به هر پاتوژن خاص، پاسخی خاص نمی دهند.
می توانید آنها را با سیستم زنگ خطر خانه مقایسه کنید. مهم نیست چه چیزی این زنگ ها را به کار بیندازد. به هر حال این زنگ ها به صدا در خواهند آمد.
برای مواردی که ریزجانداران از موانع اولیه عبور می کنند، یک سیستم پشتیبانی -سازوکارهای دفاعی خاص- وجود دارد که متشکل از دو جزء است. پاسخ ایمنی هومورال و پاسخ ایمنی با واسطه.
پاسخ ایمنی هومورال
پاسخ ایمنی هومورال و یا پاسخ توسط آنتی بادی از بدن در برابر باکتری ها و ویروس های موجود در مایعات بدن محافظت می کند. سیستم ایمنی هومورال از گلبول های سفیدی که سلول های Bنامیده می شوند استفاده می کند. سلول های B یکی از انواع لنفوسیت ها (نوعی از گلبول های سفید خون) هستند و قادرند موجودات زنده ای که به بدن تعلق ندارند را تشخیص دهند. به عبارت دیگر اگر این جا خانه تو نیست، پس برو بیرون!
به این مزاحمان آنتی ژن گفته می شود. (آنتی ژن ها مهاجمانی مانند باکتری ها و سموم هستند که می توانند به بدن ما آسیب برسانند.) سلول B آنتی بادی هایی تولید می کند که آنتی ژن خاصی را تشخیص می دهد و به آن متصل می شود و آن را به عنوان مهاجمی که نیاز است به کارش خاتمه داده شود شناسایی می کند.
ایمنی با واسطه سلولی
پاسخ ایمنی با واسطه سلولی از بدن در مقابل موجودات زنده خارجی که موفق شده اند سلول های بدن را آلوده کنند محافظت می کند. همچنین با کنترل سلول های سرطانی از بدن در مقابل خودش محافظت می کند. گلبول های سفید خون که دست اندرکار ایمنی با واسطه سلولی هستند شامل ماکروفاژها، سلول های قاتل طبیعی (NK) و لنفوسیت سلول T هستند.
بر خلاف سلول های B، سلول های T به طور فعال در مبارزه با آنتی ژن ها شرکت دارند. آنها پروتئین هایی به نام گیرنده های سلولT می سازند که کمک می کند یک آنتی ژن خاص را تشخیص دهند.
سه دسته از سلول های T وجود دارد که نقش های های مشخصی را در تخریب آنتی ژن ها ها ایفا می کنند: سلول های T کُشنده (که به طور مستقیم به کار آنتی ژن ها خاتمه می دهند)، سلول های T کمک کننده (که تولید آنتی بادی ها به وسیله سلول های B را شتاب می دهند( و سلول های T تنظیم کننده (که پاسخ سلول های B و سلول های T دیگر را فرو می نشانند.)
اختلالات ایمنی
وقتی دستگاه ایمنی به مخاطره می افتد عواقب جدی ای به دنبال می آورد. سه اختلال ایمنیشناخته شده عبارتند از: آلرژی ها، نقص ایمنی مرکب شدید (سلول های T و B آماده یا کاربردی نیستند) و ایدز HIV / (کاهش شدید تعداد سلول های T کمک کننده).
در موارد بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی به بافت ها و سلول های طبیعی خود بدن حمله می کند. بیماری اسکلروز متعدد (بر سیستم عصبی مرکزی اثر می گذارد)، آرتریت روماتوئید (بر مفاصل و بافت ها اثر می گذارد) و بیماری گریوز (بر غده تیروئید اثر می گذارد) نمونه هایی از اختلالات خود ایمنی هستند.
سیستم لنفاوی
سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است که مسئولیت ایجاد و گردش سلول های ایمنی، به طور خاص لنفوسیت ها را به عهده دارد. سلول های ایمنی در مغز استخوان تولید می شوند. انواع خاصی از لنفوسیت ها از مغز استخوان به اندام های لنفاوی، مانند طحال و تیموس، مهاجرت می کنند تا به لنفوسیت های کاملاً کاربردی، بلوغ پیدا کنند. ساختارهای لنفاوی خون و لنف را از ریزجانداران، دوریزهای سلولی و مواد زائد تصفیه می کنند.
